Viyana Üniversitesi ve Viyana Veterinerlik Üniversitesi tarafından yürütülen dikkat çekici bir araştırma, köpeklerin insanlar gibi vücut duruşlarını yorumlama yeteneklerine ışık tuttu. Communications Biology dergisinde yayımlanan bu çalışma, köpeklerin ve insanların birbirlerini ve çevrelerini nasıl algıladıklarına dair derinlemesine anlayış sağlıyor ve sosyal iletişimde temporal lobun merkezi rolünü vurguluyor.
Sosyal Algıda Anahtar Rol: Temporal Lob
İnsanlar ve primatlar, yüzleri ve bedenleri algılamada uzmanlaşmış temporal lob bölgelerine sahip. İlginç bir şekilde, köpekler de primat beyninden bağımsız olarak gelişen benzer bir yapıya sahip. Son yıllarda yapılan davranışsal araştırmalar, köpeklerin, insanlar gibi, yüz ifadelerini ve beden jestlerini, örneğin el işaretlerini, okumada usta olduklarını gösterdi.
Köpeklerle Yapılan Öncü MRI Çalışmaları
Magdalena Boch, Claus Lamm ve Ludwig Huber tarafından yönetilen araştırma ekibi, evcil köpeklerle manyetik rezonans görüntüleme (MRI) çalışmaları yapan dünyadaki dört gruptan biri. Ekip, köpekleri MRI ortamına alıştırmak için eğitim protokolleri geliştirdi. Köpekler sedasyona maruz kalmıyor ve istedikleri zaman MRI’dan çıkabiliyorlar.
İnsanlar ve Köpekler Arasında Karşılaştırmalı Analiz
40 insan katılımcı ve 15 evcil köpekle yapılan çalışma, köpeklerin, insanlar gibi, temporal lobda vücut duruşlarının görsel algısında uzmanlaşmış bir beyin bölgesine sahip olduğunu ilk kez kanıtladı. Ayrıca, köpek beynindeki diğer bölgeler de yüzleri ve bedenleri algılamada eşit derecede etkin. Ancak insanlardan farklı olarak, bu süreç köpeklerde sadece görsel beyin bölgeleriyle sınırlı değil; yüzleri ve bedenleri izlerken koku işlemeyle ilgili alanlarda da aktivasyon farklılıkları gözlemlendi.
İletişimde Yüzlerin ve Bedenlerin Önemi
İnsanlar için araştırma, yüz algılamada uzmanlaşmış zaten bilinen bölgeleri doğruladı. Magdalena Boch, insanların diğerleriyle iletişim kurarken genellikle yüze odaklandıklarını belirtiyor. Ancak, köpekler için yüzler önemli bilgi kaynakları olmasına rağmen, vücut duruşları ve bütünsel algının daha üstün bir rol oynadığı görülüyor.
Köpekler ve İnsanlar Arasındaki Bağ
Köpeklerin uzmanlaşmış beyin bölgeleri, köpek ya da insan resimlerine bakarken eşit derecede aktif oldu. Bu, köpekler ve insanlar arasındaki derin bağı vurguluyor. Ludwig Huber bu bağa dikkat çekerken, Claus Lamm, köpeklerle insanlar arasında sosyal algı ve bilgi işleme süreçlerinin benzer şekilde evrimleştiğini, yani konverjan evrimin yeni anlayışlarına ışık tuttuğunu belirtiyor.
Bu çığır açan çalışma, sadece köpeklerin zihni hakkında yeni bilgiler sunmakla kalmıyor, aynı zamanda köpekler ve insanlar arasındaki karmaşık ilişkiyi daha iyi anlamamıza yardımcı oluyor. Sosyal algının evrimsel paralelliklerini vurgulayarak, köpeklerle ortak geçmişimiz ve etkileşimlerimize dair benzersiz bir bakış açısı sunuyor.
Kaynak: Boch M, Wagner IC, Karl S, Huber L, Lamm C. Functionally analogous body- and animacy-responsive areas are present in the dog (Canis familiaris) and human occipito-temporal lobe. Commun Biol. 2023 Jun 27;6(1):645. doi: 10.1038/s42003-023-05014-7.
Yayın Tarihi: 20 Aralık 2023Son Düzenleme: 20 Aralık 2023