Rapid serum tüp (RST), klinik biyokimya testlerinde laboratuvar ve klinisyenlerin en büyük yardımcısı haline gelmiştir.
Standart serum tüpleri (jelli serum seperatör tüpler – SST veya jelsiz Z tüpler) kullanıldığında, kan örneğinin tamamen pıhtılaşması için yaklaşık 20-30 dakika beklemek gerekir. Bu süre sonunda uygulanan santrifüj işlemi de eklenince, serumun analize hazır hale gelmesi toplamda 30-40 dakikayı bulabilir. Özellikle acil test taleplerinde bu bekleme süresi oldukça uzun hissedilir ve hastanın durumunun hızla değerlendirilmesi gerektiğinde zaman kaybına neden olur.
Rapid Serum Tüp Sayesinde Hızlı Pıhtılaşma
Rapid serum tüp (RST), içerisinde trombin esaslı bir pıhtılaştırıcı madde bulunması sayesinde standart serum tüplerine kıyasla çok daha hızlı ve güvenilir bir pıhtılaşma süreci sunar. Normal koşullarda jelli veya jelsiz standart serum tüplerinde, kan örneğinin tamamen pıhtılaşması için 20 ila 30 dakikalık bekleme süresi gerekebilir. Ancak RST kullanıldığında, alınan kan örneği sadece 5 dakika içerisinde, yani geleneksel yöntemin neredeyse dörtte biri kadar bir sürede pıhtılaşır. Bu hızlı pıhtılaşma, laboratuvar çalışanlarının bekleme süresini önemli ölçüde azaltarak, elde edilen örneği vakit kaybetmeden santrifüj işlemine tabi tutmalarına olanak tanır. Böylece, örneğin işlenmesi aşamasında toplam 20-30 dakika kadar tasarruf sağlanır.
Acil Test Taleplerinde Zaman Kazandırır
Rapid serum tüp kullanımı, özellikle acil test taleplerinde büyük avantaj sağlar. Günümüzün otomatik biyokimya analizörleri, bu kısa süre içerisinde birçok klinik kimya test sonucunu verebilmekte, böylece standart tüplerle kan alınmasından itibaren geçecek süre içerisinde hastaya ait laboratuvar sonuçları elde edilebilmektedir.
Maliyet Dezavantajı ve Kullanım Önerileri
Rapid serum tüpün belki de tek dezavantajı, standart tüplere göre daha yüksek maliyetli olmasıdır. Bu nedenle, yalnızca acil durumlarda veya gerekli görülen testlerde kullanılması ya da stokta sınırlı sayıda bulundurulması önerilir. Bu sayede laboratuvar süreçlerinde hız sağlanırken maliyet kontrolü de elden bırakılmamış olur.
Sonuç olarak, rapid serum tüp kullanımı, laboratuvar süreçlerini hızlandırıp acil test taleplerinde bekleme sürelerini minimuma indirerek hasta bakımında önemli bir fark yaratır. Bu yenilikçi yaklaşım, klinisyenlerin ve laboratuvar çalışanlarının işlerini kolaylaştırırken hastaların daha hızlı tanı ve tedavi süreçlerine kavuşmalarına olanak tanır.
İleri Okuma
Fırat Oğuz, Esra & Akbulut, Emiş & Ercan, Müjgan & Topcuoglu, Canan & Turhan, Turan. (2020). INTERNATIONAL JOURNAL OF MEDICAL BIOCHEMISTRY The evaluation of rapid serum tubes for various immunoassay tests. International Journal of Medical Biochemistry. 10.14744/ijmb.2020.29494.